Wednesday, August 12, 2015

ΚΑΛΟ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟ ΣΕ ΟΛΟΥΣ

Ερμηνεία της Εικόνας της Κοιμήσεως της Θεοτόκου
(μεταφέρω τα ακόλουθα, καίρια για όλους και επίκαιρα σχόλια)

253420-grande9


Δεκαπενταύγουστος! Το Πάσχα του Καλοκαιριού. Η μεγάλη θεομητορική γιορτή του Αυγούστου, η Κοίμηση της Θεοτόκου, συγκλονίζει κάθε πιστή ψυχή. Ήδη από την πρώτη του
μηνός στις εκκλησίες ψάλλονται καθημερινά οι Παρακλήσεις - εναλλάξ η Μικρή και η Μεγάλη. Οι πιστοί προετοιμάζονται -νηστεύουν, εξομολογούνται, κοινωνούν- για να γιορτάσουν αληθινά
το μεγάλο πανηγύρι.

Μητέρα της Ζωής η Παναγία μεθίσταται προς την όντως Ζωή, τον Υιό και Θεό Της. Η παράδοση της Εκκλησίας αναφέρεται στην Μετάστασή Της. Χάρη σ αὐτὴν το άχραντο σώμα
της Νέας Εύας, της γυναίκας που γέννησε τον φθορέα της φθοράς, δε γεύεται της φθοράς τη δύναμη. «Ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς ἐν μνημείῳ τίθεται», όμως «κλίμαξ πρὸς οὐρανὸν ὁ τάφος γίνεται».

Η αγία εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου είναι πολυπρόσωπη. Δυό όμως πρόσωπα ξεχωρίζουν στην όλη παράσταση: Ο Χριστός και η Παναγία. Ο Χριστός μας με το ηγεμονικό
Του παράστημα που κρατεί την ψυχή της Παναγίας Μητέρας Του, βρέφος φασκιωμένο, και το λιπόσαρκο σκήνωμα της Παναγίας.


«Στην εικόνα δεσπόζει το νεκρικό κρεβάτι, στολισμένο με πλούσια ποδέα, όπου αναπαύεται η Παναγία με τα χέρια σταυρωμένα. Μπροστά στερεωμένο σε ένα απλό κηροπήγιο καίει ένα
χοντρό κερί. Πίσω από το νεκρικό κρεβάτι και στη μέση ακριβώς στέκει ο Χριστός με το σώμα σε περίεργη στροφή προς τα δεξιά, προς την κεφαλή της Μητέρας Του. Στα χέρια Του απλωμένα
στην ίδια κατεύθυνση, κρατεί την ψυχή της, που έχει τη μορφή φασκιωμένου μωρού με τα χέρια σταυρωμένα. Τον τριγυρίζει δόξα. Μέσα σ αὐτὴν είναι ζωγραφισμένοι στην κορυφή ένα
εξαπτέρυγο και σε μονοχρωμία τέσσερεις άγγελοι που πλαισιώνουν το Χριστό με χειρονομίες και έκφραση λύπης στα πρόσωπά τους... Πάνω ακριβώς από το Χριστό στην κορυφή του τόξου
της εικόνας έχουν ανοίξει οι πύλες του ουρανού και φαίνονται δυό άγγελοι, πάλι σε μονοχρωμία, να σκύβουν με σκεπασμένα χέρια για να πάρουν με τη σειρά τους την ψυχή της.
Στην κεφαλή και στα πόδια του νεκρικού κρεβατιού είναι μαζεμένοι οι δώδεκα απόστολοι με εκφράσεις, στάσεις και χειρονομίες που δείχνουν βαθειά λύπη. Ο Πέτρος θυμιατίζει στην κεφαλή
της Παναγίας, ο δε Απόστολος Παύλος και ο Θεολόγος Ιωάννης σκύβουν στα πόδια της και την ασπάζονται. Πιο πίσω είναι τρεις ιεράρχες με ανοιχτά βιβλία και στα αριστερά, στο βάθος,
θρηνούν τρεις γυναίκες. Τη σύνθεση κλείνουν στο βάθος, πίσω από τις ομάδες των μαθητών, δυό συμβατικά αρχαιόπρεπα κτήρια. Ανάμεσα σ αὐτὰ διαβάζεται η επιγραφή Η ΚΟΙΜΗΣΙΣ
ΤΗΣ (ΘΕΟ)ΤΟΚΟΥ» (Α. Καρακατσάνη). Οι τέσσερεις (εικονίζονται οι τρεις) Ιεράρχες που παραβρέθηκαν στην Κοίμηση, ήταν: ο Ιάκωβος ο Αδελφόθεος, ο Ιερόθεος, ο Διονύσιος ο
Αρεοπαγίτης και ο Τιμόθεος. Ο Ιερόθεος δεν εικονίζεται.

Σε κάποιες εικόνες βλέπουμε στη δεξιά άκρη του σπιτιού τον Ιωάννη το Δαμασκηνό που βαστά χαρτί (πάπυρο) με τα εξής λόγια: «Ἀξίως ὡς ἔμψυχόν σε οὐρανὸν ὑπεδέξαντο οὐράνια Πάναγνε
θεία σκηνώματα καὶ παρέστηκας...» Και στα αριστερά τον άγιο Κοσμά τον ποιητή κρατώντας άλλο χαρτί που λέει: «Γυναίκα σε θνητήν, ἄλλ᾿ ὑπερφυῶς καὶ μητέρα Θεοῦ εἰδότες,
πανάμωμε…»

Σ όλα τα πρόσωπα διακρίνεται η θλίψη, ανάμικτη όμως με τη γλυκιά ελπίδα. Είναι η «χαρμολύπην», το «χαροποιόν πένθος», γνώρισμα των πιστών που ζουν με την προσμονή της
ανάστασης. Τούτο βλέπουμε και στα τροπάρια της εορτής, που άλλοτε τονίζουν τον τρόμο και το δέος των Αποστόλων, τους οποίους παρουσιάζουν να δακρύζουν και άλλοτε τονίζουν τη χαρά
τους, που την εκδηλώνουν με ψαλμούς και ύμνους. Παραθέτουμε δυό αποσπάσματα «Ὅτε ἡ μετάστασις τοῦ ἀχράντου σου σκήνους ηὐτρεπίζετο, τότε οἱ Ἀπόστολοι περικυκλοῦντες τὴν
κλίνην τρόμω ἐώρων σε» (Στιχηρό ιδιόμελο όρθρου). «...Καὶ τὸ ζωαρχικὸν καὶ θεοδόχον σου σῶμα κηδεύσαντες ἔχαιρον, πανύμνητε» (Δοξαστικό αποστίχων Εσπερινού).

Σε μερικές εικόνες εικονίζονται στον ουρανό σύννεφα, που μετέφεραν τους αποστόλους στην Ιερουσαλήμ. Σε πολλές εικόνες της Κοίμησης ζωγραφίζεται και το επεισόδιο του αγγέλου και
κόβει με το ξίφος του τα χέρια του Ιεφονία. (Πρόκειται για εκείνο τον Εβραίο που αποπειράθηκε να ρίξει στο έδαφος το λείψανο της Θεοτόκου).



Θεολογική ερμηνεία
Η όλη εικόνα όχι μόνον αναπαριστά αυτό που έγινε κατά την εξόδιο ακολουθία της Παναγίας, αλλά δείχνει και το τί είναι η Εκκλησία. Πρόκειται για μια εικόνα που δείχνει κατά τον πλέον ανάγλυφο
τρόπο το μυστήριο της Εκκλησίας.

Η Εκκλησία δεν είναι μια ανθρώπινη οργάνωση, αλλά το Θεανθρώπινο Σώμα του Χριστού. Είναι η ενότητα Θεού και ανθρώπων στο πρόσωπο του Χριστού. Στην ιερά εικόνα της Κοιμήσεως της
Θεοτόκου βλέπουμε ότι η Εκκλησία έχει στο κέντρο της τον Χριστό και την Παναγία, ως Μητέρα του Χριστού, και γύρω από αυτούς, τους Αποστόλους, τους Επισκόπους και τους Αγγέλους. Η
Εκκλησία είναι ο Νυμφίος Χριστός, η μητέρα του Νυμφίου και οι φίλοι του Νυμφίου.

Έπειτα, στην ιερά εικόνα φαίνεται καθαρά ότι στην Εκκλησία έχει καταργηθή ο θάνατος, αλλά αυτό που ονομάζουμε θάνατο είναι ένας απλός ύπνος. Το σώμα δέχεται την Χάρη του Θεού και
αυτό λαμπρύνεται, αλλά και η ψυχή ζη μετά θάνατον, και αν ο άνθρωπος έχει αγιασθή βρίσκεται «ἐν χειρί Θεοῦ». Αυτό που συνέβη με την Παναγία, κατά αναλογία, επιθυμούμε να συμβή και σε
μάς. Δηλαδή, ευχόμαστε, όταν έλθη η ώρα να φύγουμε από τον κόσμο αυτόν, να είμαστε μέσα στην Εκκλησία, να προσευχόμαστε, να έχουμε τους πνευματικούς πατέρας κοντά μας, να λάβουμε την
ευχή τους και κυρίως να κοινωνήσουμε το Σώμα και το Αίμα του Χριστού.

Ακόμη, όπως ο Ιεφωνίας προσπάθησε να ατιμάση το σώμα της Παναγίας και δεν το κατόρθωσε, έτσι υπάρχουν διάφοροι εχθροί, οι οποίοι προσπαθούν να βλάψουν το Σώμα του Χριστού που είναι
η Εκκλησία, αλλά δεν κατόρθωσαν ούτε θα κατορθώσουν να κάνουν τίποτε, γιατί η Εκκλησία δεν είναι ένα ανθρώπινο σωματείο, αλλά το Θεανθρώπινο Σώμα του Χριστού. Η Εκκλησία έχει μεγάλη
δύναμη, δεν φοβάται απολύτως τίποτε, αλλά σώζει τους πάντας και αυτούς ακόμη τους λεγομένους εχθρούς της, όταν μετανοήσουν.

Από καίρια λόγια ευσεβούς πρεσβυτέρου:

 Καλὲς οἱ πανηγύρεις, καλὸς ὁ ἐκκλησιασμός, καλὰ τὰ τάματα, καλὰ τὰ κεριὰ καὶ οἱ λαμπάδες, καλὰ τὰ ὅσα προσφέρουμε στὴν Ἐκκλησία, καλὸ ποὺ μετέχουμε τῶν ἱερῶν Μυστηρίων καὶ τῆς θείας Κοινωνίας, ἀλλὰ ὅλα αὐτὰ εἶναι, λίγο ὡς πολύ, εὔκολα γιὰ ὅλους, ἀνέξοδα, δὲν περικλείουν τὸν προσωπικό μας κόπο, τὸν ἱδρῶτα μας, τὸ αἷμα μας.
Ἡ Θεοτόκος ζητᾶ κάτι παραπάνω καὶ κάτι περισσότερο ἀπὸ ʼμας. Ζητᾶ τὴν ρανίδα τοῦ αἵματός μας, νὰ δώσουμε τὴ ζωή μας, τὸ αἷμα μας, νὰ εἴμαστε ἕτοιμοι γιὰ μαρτύριο καὶ γιὰ μαρτυρία. Εἴμαστε ἕτοιμοι νὰ τὰ δώσουμε; Πολὺ φοβᾶμαι πώς ὄχι. Ἄλλωστε, «μνήμη ἁγίου, μίμησις ἁγίου» ἢ καλύτερα «μνήμη ὑπεραγίας, μίμησις ὑπεραγίας». Πῶς μιμούμαστε ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο; Ἡ Θεοτόκος προσωποποιεῖ τὴν ἁγνότητα καὶ τὴν παρθενία. Ποῦ εἶναι σήμερα ἡ ἁγνότης καὶ ἡ παρθενία; Ἀντιθέτως, ὀργιάζουν οἱ προγαμιαῖες σχέσεις, θεοποιεῖται τὸ sex, οἱ σεξουαλικὲς σχέσεις, κυριαρχεῖ ὁ πανσεξουαλισμός, οἱ πορνεῖες, οἱ μοιχεῖες καὶ νομιμοποιεῖται ἡ ὁμοφυλοφιλία καὶ τὰ ναρκωτικά.
Ἡ Θεοτόκος ἀντιπροσωπεύει τὴν ταπείνωση καὶ τὴν ὑπακοή. Ποῦ εἶναι σήμερα αὐτὲς οἱ ἀρετές; Ἀντὶ γιὰ ταπείνωση, κυριαρχούμαστε ὅλοι, λίγο ὡς πολύ, ἀπὸ τὸν ἑωσφορικὸ ἐγωισμό. Ἀντὶ γιὰ ὑπακοὴ στὸ θέλημα, στὸ νόμο καὶ τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ, κάνουμε ὅλοι τὸ δικό μας θέλημα.
Πῶς, λοιπόν, νὰ φωνάξουμε τὸ «Ὑπεραγία Θεοτόκε σῶσον ἡμᾶς» μὲ τὰ ἀκάθαρτα χείλη μας, τὴν βέβηλη ζωή μας καὶ τὶς πονηρὲς καὶ βρωμερὲς πράξεις μας καὶ πῶς νὰ μᾶς εἰσακούσει ἡ Παναγία καὶ δικαίως νὰ μὴ μᾶς πεῖ τὸ «μισῶ τὶς ἑορτές σας» καὶ τὸ «δὲν σᾶς γνωρίζω», ἐφόσον μόνο τυπικά, μὲ τὰ χείλη τὴν τιμοῦμε καὶ δὲν τὴν μιμούμαστε οὐσιαστικά; Ἄρα, λοιπόν, «πάντες ἐξέκλιναν, ἅμα ἠχρειώθησαν; Οὐκ ἔστι οὐδεὶς ἕως ἑνός»;
Ὄχι, βεβαίως. Δὲν γενικεύουμε. Πάντοτε σὲ ὅλες τὶς ἐποχὲς ὑπάρχει τὸ εὐσεβὲς λῆμμα, ποὺ ἀντιστέκεται καὶ εὐαρεστεῖ τὴν Κυρία Θεοτόκο καὶ ἐξαιτίας τοῦ ὁποίου ὁ Θεὸς κρατᾶ ἀκόμη τὸν κόσμο καὶ δὲν τὸν καταστρέφει, ὅπως ἀπαιτεῖ ἡ δικαία Του κρίση καὶ ὀργή.
Πρέπει, εἶναι ἀνάγκη, δὲν παίρνει ἄλλο, τώρα ὅλοι μας νὰ ὁμολογήσουμε ἐνώπιον τῆς Θεοτόκου ὅτι ἁμαρτήσαμε πάρα, μὰ πάρα, πολύ. Διαφθορὰ στὸ ἱερατεῖο, διαφθορὰ στὴν πολιτική, διαφθορὰ στὸν λαό, παντοῦ διαφθορά.
Πρέπει νὰ ποῦμε τὸ «ἥμαρτον» καὶ τὸ «συγχώρησον». Νὰ γονατίσουμε καὶ νὰ κάνουμε μετάνοιες ἐνώπιον τῆς ἱερᾶς εἰκόνος τῆς Παναγίας μας.Νὰ μετανοήσουμε καὶ νὰ ἐξομολογηθοῦμε πραγματικά, εἰλικρινὰ καὶ αἰώνια, ὄχι ψεύτικα καὶ πρόσκαιρα.
Δὲν περιμένουμε νὰ μᾶς σώσει κανείς. Οὔτε τὸ ΔΝΤ, οὔτε ἡ Τρόϊκα, οὔτε τὰ μνημόνια, οὔτε ἡ Ε.Ε., οὔτε ἡ Ἀμερική, οὔτε ἡ Γερμανία, οὔτε ἡ Γαλλία, οὔτε ὁ Πάπας, οὔτε ὁ Οἰκουμενισμός.
«Μὴ πεποίθατε ἐπʼ ἄρχοντας ἐπὶ υἱοὺς ἀνθρώπων, οἷς οὐκ ἔστι σωτηρία». Ἕνας μόνο μπορεῖ νὰ μᾶς σώσει. Ὁ Ἅγιος Τριαδικὸς Θεός, ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς Χριστὸς καὶ ἡ Παναγία Μητέρα Του, ἡ Κυρία Θεοτόκος. Τώρα εἶναι ἡ πιὸ κατάλληλη εὐκαιρία νὰ τὸ πράξουμε αὐτό. Σήμερα ποὺ εἶναι ἡ Κοίμηση καὶ ἡ Μετάστασή της. Καὶ ἡ γλυκιὰ Μάνα τοῦ κόσμου δὲν θὰ παραβλέψει τὴν δέηση, τὴν προσευχὴ καὶ τὴ μετάνοιά μας καὶ θὰ μᾶς σώσει. Νὰ εἴμαστε σίγουροι.
Ἀρκεῖ καὶ ἐμεῖς νὰ εἴμαστε, ἀγαπητοί μου, πάρα πολὺ προσεκτικοί, ἰδίως σήμερα, τὴν ἐποχὴ τῆς συγχύσεως ὅλων τῶνπραγμάτων, νὰ ἐνστερνισθοῦμε τὴν Ὀρθόδοξη διδασκαλία, νὰ ἐγκεντρισθοῦμε στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καὶ τέλος νὰ ἱκετεύσουμε τὴν Κυρία Θεοτόκο νὰ πρεσβεύει στὸν Υἱό της καὶ Θεό μας μὲ τὶς θεομητορικές της πρεσβεῖες νὰ μᾶςἐλεήσει, νὰ μᾶς σώσει καὶ νὰ μᾶς ἀξιώσει τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν, τοῦ Παραδείσου. Νὰ ἔχουμε ὅλοι μας τὴν εὐχὴ καὶ τὴν εὐλογία τῆς κοιμηθείσης καὶ μεταστάσης Κυρίας Θεοτόκου.